“Art can permeate the very deepest part of us, where no words exist.”
Eileen Miller
ศิลปะบำบัดคืออะไร
ศิลปะบำบัด คือ การใช้กระบวนการศิลปะในการเยียวยาและสร้างความสมดุล สอดคล้องกลมกลืนให้กับร่างกาย จิตใจและจิตวิญญาณ กิจกรรมเชิงศิลปะจะขยายความตระหนักรู้ ช่วยให้เราได้สำรวจและเกิดความเข้าใจความรู้สึกและความคิด และส่วนต่างๆในโลกภายในของเรา โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อเราไม่สามารถหาคำพูดเพื่อแสดงอารมณ์เหล่านี้ ส่งผลให้ความเครียด ความเศร้าหรือความเจ็บปวดบรรเทาลง
ศิลปะบำบัดตามแนวทางมนุษยปรัชญา
ศิลปะบำบัดแนวมนุษยปรัชญาพัฒนาขึ้นบนความเข้าใจว่า ความเจ็บป่วยมีรากฐานมาจากความไม่สอดคล้องในมิติต่างๆของมนุษย์ ศิลปะบำบัดทำงานผ่านดวงจิตเพื่อเสริมและนำความสอดคล้องสมดุลกลับสู่มนุษย์ เพื่อกระตุ้นการเยียวยาตามหลักของ Salutogenesis
ในกระบวนการนี้ นักบำบัดจะออกแบบกระบวนการหรือชุดแบบฝึกหัดในการเยียวยา แบบฝึกหัดเหล่านี้ช่วยให้ผู้รับการบำบัดได้สำรวจจิตใจตนเอง เข้าใจความรู้สึกและอารมณ์ ปรับรูปแบบที่ไม่เป็นประโยชน์อีกต่อไปแล้ว และพัฒนาศักยภาพใหม่ ระหว่างกระบวนการนักบำบัดจะสังเกตปรากฎการณ์ที่เกิดขึ้น เช่นสีที่ใช้ ลายเส้น ความเคลื่อนไหวของมือ ท่าทางร่างกาย อารมณ์ความรู้สึกที่เกิดขึ้น เพื่อให้ข้อเสนอทางเทคนิคหรือปรับจูนแบบฝึกหัดเพื่อความราบรื่นในกระบวนการเติบโตของผู้รับบริการ
นอกจากนี้ บางครั้งนักบำบัดอาจใช้กิจกรรมกลุ่มเพื่อช่วยพัฒนาทักษะการสื่อสาร และสร้างให้เกิดความเข้าใจในผู้อื่น ส่งผลต่อความสัมพันธ์กับโลกรอบตัว ซึ่งจะนำไปสู่ชีวิตที่มีความหมายยิ่งขึ้นต่อไป
กระบวนการศิลปะส่งผลอย่างไร
การลงมือทำและสัมผัสกับสีและวัสดุศิลปะจะกระตุ้นผัสสะต่างๆและส่งผลต่ออารมณ์และร่างกายของเรา แม้ว่าเราอาจจะไม่ได้รับรู้ได้ในขณะที่ทำ สีสัน เส้นสาย รูปทรงต่างๆ แสงและเงาในภาพและงานปั้น ล้วนส่งผลต่อจิตใจของเรา ศิลปะช่วยเชื่อมโยงส่วนจิตใต้สำนึกของเรากับ ความรู้สึก ความคิด และความต้องการ ในระหว่างกระบวนการ ผู้รับการบำบัดอาจค้นพบแก่น หรือนัยยะ แนวคิด หรือแง่ต่างๆที่ฝังลึกอยู่ในโลกภายในของเรา เมื่อเราเข้าใจตนเองเพิ่มขึ้น เราสามารถเชื่อมโยงกับตัวเองอย่างเป็นอิสระและลึกซึ้งมากขึ้น
การทำศิลปะบำบัดต้องอาศัยเวลาที่ต่อเนื่องระยะหนึ่งเพื่อให้เห็นผลจากการบำบัดที่ชัดเจนขึ้น อย่างไรก็ดี ในแต่ละครั้งที่ทำศิลปะบำบัด ผู้รับบริการอาจรับรู้ได้ถึงแรงบันดาลใจและพลังใจที่เกิดขึ้นได้ทันที
นักศิลปะบำบัดและผู้รับบริการ
นอกจากตัวงานและกระบวนการศิลปะแล้ว องค์ประกอบที่สำคัญของการบำบัดคือความสัมพันธ์ของนักบำบัดและผู้รับบริการ เพื่อให้เกิดพื้นที่แห่งการเยียวยาที่อบอุ่น อันเป็นพื้นที่ที่ผู้รับการบำบัดจะแสดงความรู้สึกและบอกเล่าเรื่องราวผ่านงานศิลปะออกมาได้อย่างปลอดภัย สิ่งสำคัญที่เอื้อต่อการสร้างพื่นที่นี้คือคือ ข้อตกลง ความไว้วางใจ และการรักษาความเป็นส่วนตัว